Beieren in de Denekampse Sint Nicolaastoren
Beschrijving
Handmatig beieren met drie klokken uit 1518, 1530 en 1985 van de Sint Nicolaastoren in Denekamp.
Het beieren in de Sint Nicolaastoren is een (onafgebroken) traditie, die is ontstaan in de eerste helft van de 16de eeuw. De grote Salvatorklok (1530) wordt hierbij geluid, terwijl de Sint Nicolaasklok (1518) en Mariaklok (1985), die stil hangen, worden aangeslagen met de klepel (geklept). Uit dit samenspel ontstaat een vierkwartsritme in de repeterende tonen e-d-e-c. De luiders staan hierbij beneden in de toren, terwijl zich de beieraars op de eerste torenverdieping bevinden, direct onder de klokkenzolder.
Gebeierd wordt er rond de Kerst, bij Oud en Nieuw, met Pasen, Koningsdag, Pinksteren, Intocht Sint Nicolaas, en Sint Nicolaaspatroonsfeest op 5 en 6 december. Verder bij andere bijzondere gelegenheden.
Het beieren van de Westerhuesklokken
Beoefenaars en betrokkenen
Onze beiergroep (Stichting Beieraars Sint Nicolaastoren Denekamp) bestaat momenteel uit 14 leden. In 2018 waren er nog 2 nieuwe aanmeldingen. De beieraars zijn personen die in het dagelijks leven uiteenlopende beroepen uitoefenen. De leeftijd is overwegend tussen de 40 en 50. Wat hen allen bindt is de liefde voor deze bijzondere traditie en het doorgeven daarvan
Geschiedenis en ontwikkeling
Het Denekampse beieren moet kort na 1530 zijn ontstaan, na het gieten van de laatste en grootse luidklok, de Salvator uit 1530 (ca. 2000kg), van de Münsterse klokkengieter Wolter Westerhues. In 1518 goot hij ook de Sint Nicolaasklok, die in 2018 aldus haar 500-jarig jubileum viert, waar ook de nodige aandacht aan is besteed. De Mariaklok is een vervangster van de gelijknamige klok uit het jaar 1436. Deze klok scheurde in 1975 en staat beneden in de toren opgesteld.Daarbij is Denekamp, voor zover bekend, de enige plaats in Nederland, die twee Westerhues-klokken bezit. Op de tonen van het beieren (e-d-e-c) kan de volgende tekst worden gezongen: "nen mengel beer, gebroaden hoon, dat koomp den groaf van Beanthem too". Hieruit mag men wel concluderen, dat de toenmalige eigenaar van het bij Denekamp gelegen Landgoed Singraven, Graaf Everwijn II van Bentheim, een flinke duit in het zakje zal hebben gedaan bij het gieten van de beide 16de eeuwse Westerhues-klokken.
Op initiatief van de Beieraars is door de jaren heen het volgende gerealiseerd:
- De bouw en plaatsing van een op historisch model gebaseerde eikenhouten klokkenstoel op de klokkenzolder.
- Het inrichten en onderhouden van een permanente overzichtstentoonstelling van toren en klokken op de eerste torenverdieping.
- De plaatsing in 2018 van een uit 1920 daterend torenuurwerk in de expositieruimte, dienend voor demonstratie- en educatieve doeleinden tijdens rondleidingen.
Bron teksten: www.immaterieelerfgoed.nl